Badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy

Czym sa badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy?

Badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy pozwalają wykryć chorobę jeszcze przed pojawieniem się jej objawów. Nie obejmują one badań na obecność raka jajnika, macicy, pochwy i sromu. Istnieją dwa badania przesiewowe, dzięki którym można zapobiec wystąpieniu raka szyjki macicy lub wcześniej go wykryć:

Cytologię (zwaną także rozmazem Pap) wykonuje się w celu stwierdzenia obecności stanu przednowotworowego, tzn. zmian komórkowych w obrębie szyjki macicy, które mogą doprowadzić do powstania raka szyjki macicy, jeśli nie będą odpowiednio leczone.

Test HPV prowadzony jest w kierunku obecności wirusa (brodawczaka ludzkiego), który może wywoływać raka szyjki macicy.

Badania przesiewowe umożliwiają wcześniejsze rozpoczęcie leczenia, które może spowolnić lub nawet całkowicie zatrzymać rozwój choroby.

Jakie są potencjalne zagrożenia związane z badaniami przesiewowymi w kierunku raka szyjki macicy?

Z badaniami przesiewowymi w postaci cytologii albo testów HPV może wiązać się pewne ryzyko. W przypadku nieprawidłowych wyników badań może być konieczne częstsze przeprowadzanie testów oraz inwazyjnych badań diagnostycznych, takich jak kolposkopia czy biopsja szyjki macicy. W trakcie badań diagnostycznych może wystąpić krwawienie z pochwy, ból, zakażenie; możliwe także, że diagnoza nie zostanie postawiona (ze względu na nieadekwatność próbki).

Nieprawidłowe wyniki badań przesiewowych mogą także wiązać się z łagodnymi objawami psychologicznymi, takimi jak krótkotrwałe nasilenie zaburzeń lękowych, niepokój oraz obawy o stan zdrowia.

W razie wątpliwości bądź pytań związanych z badaniami przesiewowymi lub diagnostycznymi proszę porozmawiać z lekarzem. W większości przypadków korzyści płynące z badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy znacznie przewyższają ryzyko związane z ich wykonaniem.

Jakiego rodzaju badania przesiewowe na obecność raka szyjki macicy mogę przejść w ramach Programu Opieki Zdrowotnej WTC?

Każdy z ośrodków CCE (Clinical Center of Excellence) oraz Ogólnokrajowa Sieć Świadczeniodawców (Nationwide Provider Network, NPN) opracowały dla swoich uczestników proces wykonywania badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Należy skontaktować się z opiekującym się Panią ośrodkiem CCE albo siecią NPN w celu omówienia kryteriów kwalifikacyjnych albo możliwych opcji badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.

Jakich wytycznych w zakresie badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy przestrzega się w ramach Programu Opieki Zdrowotnej WTC ?

W ramach Programu Opieki Zdrowotnej WTC przestrzega się opartych na faktach wytycznych dotyczących badań przesiewowych ¹ opracowanych przez amerykańską Grupę Roboczą ds. Usług Profilaktycznych (United States Preventive Services Task Force, USPSTF). USPSTF jest niezależną grupą krajowych ekspertów w zakresie zapobiegania chorobom i medycyny opartej na faktach.

Zgodnie z wytycznymi USPSTF, jeżeli jesteś w wieku od 21 do 29 lat, jesteś uprawniona do wykonania badania cytologicznego co trzy lata. Jeżeli jest Pani w wieku od 30 do 65 lat, przysługuje Pani badanie wymazu z pochwy co trzy lata, badanie przesiewowe w kierunku wirusa brodawczaka ludzkiego co 5 lat lub oba te badania co 5 lat.

Czy badanie przesiewowe może przeprowadzić mój prywatny lekarz, który nie uczestniczy w Programie Opieki Zdrowotnej WTC?

Tak, i w wielu przypadkach może to być lepsze rozwiązanie dla uczestniczek, które od dawna leczą się u swojego prywatnego lekarza. Jeśli jednak zdecyduje się Pani udać do swojego prywatnego lekarza, koszt tych usług będzie musiała Pani pokryć z własnego ubezpieczenia podstawowego lub z własnych środków. Program Opieki Zdrowotnej WTC zapewnia pokrycie wyłącznie kosztów leczenia przeprowadzanego w jego ramach.

Co się stanie, jeśli wynik badań będzie ujemny?

Wynik w normie oznacza, że nie wykryto obecności nieprawidłowych komórek. Jednak cytologia nie zawsze daje w stu procentach dokładny wynik. Powinna Pani wziąć udział w kolejnym badaniu przesiewowym zgodnie z zaleceniami swojego lekarza. Na ogół rak szyjki macicy rozwija się bardzo powoli, dlatego też dzięki wykonywaniu kontrolnej cytologii możliwe będzie ujawnienie wszelkich zmian, tak by można było w porę rozpocząć leczenie.

Co się stanie, jeśli wynik badania na obecność raka szyjki macicy będzie dodatni?

Gdy cytologia wykaże nieprawidłowe zmiany, konieczne będzie przeprowadzenie dalszych badań lub badań kontrolnych. Następny krok zależy od wyniku cytologii, Pani dotychczasowej historii tego badania oraz czynników ryzyka związanych z możliwym występowaniem u Pani raka szyjki macicy. Pani lekarz wyjaśni, co może oznaczać taki wynik w kontekście przyszłych badań i ewentualnego leczenia.

Jeśli cytologia wykaże zmiany wskazujące na występowanie raka lub stanu przednowotworowego, Program Opieki Zdrowotnej WTC pokryje koszty związane z badaniami kontrolnymi oraz powiązanymi badaniami diagnostycznymi zgodnie z zaleceniami Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego (National Comprehensive Cancer Network, NCCN) za pośrednictwem zatwierdzonego świadczeniodawcy należącego do Programu Opieki Zdrowotnej WTC.

Jeśli dalsze badania diagnostyczne wykażą obecność inwazyjnego raka szyjki macicy albo innej choroby nowotworowej znajdującej się na liście schorzeń związanych z atakiem na WTC, to Pani choroba może kwalifikować się jako nowotwór objęty Programem Opieki Zdrowotnej WTC, a wszelkie medycznie uzasadnione leczenie tego nowotworu będzie pokryte w ramach tego programu, za pośrednictwem zatwierdzonego świadczeniodawcy należącego do Programu Opieki Zdrowotnej WTC.

Jeśli cytologia wykaże obecność łagodnych schorzeń lub schorzeń wymagających leczenia, a nieobjętych Programem Opieki Zdrowotnej WTC, opiekujący się Panią ośrodek CCE albo świadczeniodawca z sieci NPN skieruje Panią do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej na badanie kontrolne, bo chociaż kosztów leczenia nie można pokryć w ramach Programu Opieki Zdrowotnej WTC, to najprawdopodobniej zostaną one pokryte w ramach Pani ubezpieczenia zdrowotnego.

Return to Factsheets

---

1. Program Opieki Zdrowotnej WTC przestrzega wydanych przez USPSTF wytycznych kategorii A i B dla badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Dostępne na stronie https://www.uspreventiveservicestaskforce.org/Page/Document/RecommendationStatementFinal/cervical-cancer-screening2